Houtzaagmolen-krukassen van Brons?

heeft u een leuk verhaal over bronsmotoren of heeft u iets meegemaakt? laat het ons weten.
Plaats reactie
WindJack
Berichten: 4
Lid geworden op: 14 sep 2008, 11:24

Houtzaagmolen-krukassen van Brons?

Bericht door WindJack » 14 sep 2008, 12:00

Volgens zeggen is voor houtzaagmolen De Jager te Woudsend (Frl) omstreeks 1950 door Brons een krukas gemaakt.
In het kader van groot onderhoud aan de molen wordt er nu bouwhistorisch onderzoek gedaan - over de krukas weten we vrijwel niets.

De krukas is uit één stuk gesmeed uit een lange streng.
_ Axiale lengte: ~4,75 m
_ Kruklengte: ~25 cm (3 x 120°); schematische lagerverdeling: (west) LKL-LkL--LKL (oost)
_ Diameter: ~17 cm, niet zuiver rond door smeedsporen (banen in de lengterichting van ~4 cm breed); op de kruktappen en de hoofdlageringen ~1,5 cm afgedraaid.
Mogelijk is de opdracht binnengekomen via molenmaker Westra te Franeker.

Is er in Brons-archieven iets te vinden over dergelijke incidentele opdrachten?
Bij voorbaat dank voor uw aandacht.
::: JaaP >>>
molenaar van houtzaagmolen De Jager

WindJack
Berichten: 4
Lid geworden op: 14 sep 2008, 11:24

Re: Houtzaagmolen-krukassen van Brons? (vervolg)

Bericht door WindJack » 20 sep 2008, 17:24

Volgens nieuwere informatie is de bedoelde krukas al flink wat eerder in de molen geplaatst, namelijk ongeveer 1930.
De kosten ervan waren een zo grote aanslag op de bedrijfsvoering dat ze sterk hebben bijgedragen aan het faillissement van de houtzagerij... (Later is het bedrijf in minimale omvang nog weer voortgezet tot 1960.)
::: JaaP >>>

david

Re: Houtzaagmolen-krukassen van Brons?

Bericht door david » 24 sep 2008, 10:28

Wellicht kan Anne Nijboer van de Appingedammer Bronsstichting uitkomst brengen als je het type en motornummer doorgeeft aan hun.
Daar is het archief met alle motorkaarten.
Wat voor een motor staat er trouwens in de houtzaagmolen?
En ook nog kans op een foto van de motor en zaagmachine hier op het forum??
Dat zou mooi zijn!!
Mvg. David.

WindJack
Berichten: 4
Lid geworden op: 14 sep 2008, 11:24

Re: Houtzaagmolen-krukassen van Brons?

Bericht door WindJack » 01 mar 2011, 11:18

Het gaat niet om een motor maar alleen een krukas die de zaagbeweging aan moet sturen.
Schematisch ziet dat er als volgt uit:

Afbeelding

Afbeelding

Deze afbeelding is van collega-houtzaagmolen De Rat te IJlst (Frl). Het is overgenomen uit een folder over de molens in de voormalige gemeente Wijmbritseradeel (nu gefuseerd tot Zuidwestfriesland). De mechanische verschillen met De Jager zijn niet groot.


In het kader van het bouwhistorisch onderzoek van de molen hebben we de draad van de krukasgeschiedenis weer opgepakt. Dit onderzoek maakt deel uit van het nu bijna voltooide groot onderhoud aan de molen. Bij het afstellen van de krukaslagering kwam opnieuw de vraag aan de orde naar de oorsprong van onze krukas. Het in mijn 2e forumbericht genoemde jaartal moet wellicht worden verzet naar ongeveer 1935. Bovendien was er misschien geen sprake van nieuwwerk maar van reparatie na een (gedeeltelijke) breuk.

WindJack
Berichten: 4
Lid geworden op: 14 sep 2008, 11:24

Re: Houtzaagmolen-krukassen van Brons?

Bericht door WindJack » 08 mar 2011, 16:20

En nu de foto's van de krukas in de molen:

Afbeelding
[midden] bronzen lagerschaal (drukzijde); [linksboven] opsluitblok van pokhout.

Afbeelding
Bronzen lagerschaal.

Afbeelding
Boveneind van de wuifelaar ("drijfstang"); de lagerschalen (boven: brons) zijn nog niet geplaatst.
De vaste lagers zijn uitgelijnd met zeer lome wiggen (licht gekleurd hout).
Aan een wuifelaar hangt een zaagraam; de combinatie weegt ongeveer 1000kg.

Afbeelding
Krukastap met wuifelaar en geplaatste lagerschalen.

Afbeelding
Los krukaseinde (westzijde).

Afbeelding
1e krukastap aan de westzijde. Wals- of smeedsporen in de axiale richting.

Afbeelding
3e vaste lager (westzijde).

De straal van de lagerschalen is groter dan die van de afgedraaide krukas. Samen met de geringe speling van de afstelwiggen geeft dat de krukas een beetje ruimte ter compensatie van de kleine verplaatsingen van de lagerschalen ten gevolge van werkingen van de houten molenconstructie.
De taplengte is h.o.h. 25cm; slag van de zaagramen dus 50cm.

Plaats reactie